19-06-2023, 01:44
พืชท้องถิ่นที่มีศักยภาพในพื้นที่เขตภาคเหนือตอนบน
สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1 กรมวิชาการเกษตร
สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1 กรมวิชาการเกษตร
ภาคเหนือตอนบนของประเทศไทยประกอบด้วยจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน พะเยา ลำปาง แม่ฮ่องสอน แพร่ และน่าน มีพื้นที่รวม 53.7 ล้านไร่ คิดเป็น 16.7% ของพื้นที่ทั้งประเทศ เป็นพื้นที่ทำการเกษตร 7.5 ล้านไร่ หรือ 14% ของพื้นที่ พืชเศรษฐกิจสำคัญ 5 อันดับแรก ได้แก่ ข้าวนาปี 3,212,763 ไร่ ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ 2,489,000 ไร่ ลำไย 835,749 ไร่ ยางพารา 773,376 ไร่ และข้าวนาปรัง 601,405 ไร่ เนื่องจากภาคเหนือตอนบนเป็นที่สูงมากถึง 72% จึงมีป่าธรรมชาติกว้างขวาง และเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางพันธุกรรมพืช พืชท้องถิ่นของภาคเหนือตอนบนมีความหลากหลายชนิด เช่น มะขามป้อม ห้อม มะแขว่น ถั่วลอด ถั่วแปยี พริกกะเหรี่ยง มะเกี๋ยง มะไฟจีน งาม้อน ชาอัสสัม ต๋าว และส้มเกลี้ยง
การจัดการความรู้ (knowledge management) ในพืชท้องถิ่นในภาคเหนือตอนบน มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาความรู้ของบุคลากรของสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 ให้มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องการจัดการความรู้ร่วมกัน มีการเรียนรู้ มีการแลกเปลี่ยนความรู้ และนำความรู้ที่ได้รับมาเพิ่มขีดความสามารถในการปฏิบัติงานต่อไป จึงได้จัดทำเอกสารวิชาการเรื่อง พืชท้องถิ่นที่มีศักยภาพในเขตพื้นที่ภาคเหนือตอนบน โดยองค์ความรู้ที่สำคัญในเอกสารวิชาการฉบับนี้ ได้แก่ ชื่อ ถิ่นกำเนิด ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ นิเวศน์วิทยาการใช้ประโยชน์ และแหล่งพันธุ์ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 ขอขอบคุณผชช. วินัย สมประสงค์ สำนักคุ้มครองพันธุ์พืช และคุณรัชนี โสภา ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ ที่ให้ความอนุเคราะห์แก้ไข ปรับปรุงเนื้อหาวิชาการให้สมบูรณ์และถูกต้องมากขึ้น ตลอดจนขอขอบคุณคณะทำงานจัดการความรู้ทุกท่านที่ได้ร่วมดำเนินการจัดการองค์ความรู้ในพืชท้องถิ่นในภาคเหนือตอนบน สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารวิชาการเรื่อง พืชท้องถิ่นที่มีศักยภาพในเขตพื้นที่ภาคเหนือตอนบน ฉบับนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับบุคลากรของกรมวิชาการเกษตรในการปฏิบัติงาน เกษตรกร และผู้สนใจที่จะนำไปใช้ประโยชน์ได้ต่อไป