การสารวจและเฝ้าระวังโรคใบด่างมันสำปะหลังที่เกิดจากเชื้อไวรัส

[doa]

การสารวจและเฝ้าระวังโรคใบด่างมันสำปะหลังที่เกิดจากเชื้อไวรัส
ภูวนารถ มณีโชติ, สุนัดดา เชาวลิต, กาญจนา วาระวิชะนี, วาสนา รุ่งสว่าง, ภานุวัฒน์ มูลจันทะ, ศิริลักษณ์ ล้านแก้ว และประภาพร แพงดา
สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช, ศูนย์วิจัยพืชไร่ระยอง และศูนย์วิจัยพืชไร่อุบลราชธานี

      โรคใบด่างมันสำปะหลังที่เกิดจากเชื้อ Cassava mosaic virus (CMV) ก่อให้เกิดความเสียหายต่อการปลูกมันสำปะหลังเป็นอย่างมากในประเทศแถบแอฟริกา อินเดียและศรีลังกา ในปี 2558 มีรายงานการพบโรคใบด่างมันสำปะหลังที่เกิดจากเชื้อ Sri Lankan cassava mosaic virus (SLCMV) ในจังหวัดรัตนะคีรี ประเทศกัมพูชาซึ่งเป็นประเทศที่มีพื้นที่ติดกับชายแดนของประเทศไทย เนื่องจากประเทศไทยยังไม่มีรายงานการพบของโรคใบด่างมันสำปะหลังงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาสถานภาพการปรากฏหรือไม่ปรากฏและสารวจโรคใบด่างมันสำปะหลังที่เกิดจากเชื้อ SLCMV ในประเทศไทย ดาเนินการสารวจแบบเฉพาะเจาะจง (Specific survey) เพื่อให้ทราบสถานภาพของเชื้อ CMV ในประเทศไทย โดยสารวจแปลงปลูกมันสำปะหลังใน 18 จังหวัด รวมทั้งสิ้น 215 จุด คิดเป็นพื้นที่สารวจ 430,000 ไร่ เก็บตัวอย่างมันสำปะหลังที่แสดงอาการใบด่างคล้ายโรคใบด่างมันสำปะหลังจานวน 602 ตัวอย่าง นามาตรวจสอบหาเชื้อ SLCMV ด้วยเทคนิค Polymerase Chain Reaction (PCR) ผลปรากฏว่าไม่พบเชื้อ SLCMV ในทุกตัวอย่างที่ตรวจการสารวจนี้ยังพบโรคแอนแทรคโนส โรครากและหัวเน่า โรคใบจุดสีน้าตาล และอาการพุ่มแจ้พบในบางพื้นที่ส่วนอาการผิดปกติที่เกิดจากการขาดธาตุอาหารและสารเคมีแมลงหวี่ขาวยาสูบแมลงหวี่ขาวใยเกลียว ไรและเพลี้ยแป้งพบในทุกแปลงปลูกมันสำปะหลัง ผลจากการสารวจครั้งนี้สามารถยืนยันสถานภาพการไม่ปรากฏของเชื้อ SLCMV ในประเทศไทยได้