จำนวนต้นต่อหลุมและระยะปลูกที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มปริมาณฝักมาตรฐานของถั่วเหลืองฝักสด

[doa]

จำนวนต้นต่อหลุมและระยะปลูกที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มปริมาณฝักมาตรฐานของถั่วเหลืองฝักสดสายพันธุ์ดีเด่น
รัชนี โสภา, พรพรรณ สุทธิแย้ม, นภาพร คำนวณทิพย์ และสุพรรณณี เป็งคำ
ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่

          เพื่อหาจำนวนต้นต่อหลุมร่วมกับระยะปลูกที่เหมาะสมในการเพิ่มปริมาณฝักมาตรฐานถั่วเหลืองฝักสด (ฝักที่มีความยาวไม่น้อยกว่า 45 มม. ความกว้างฝักไม่น้อยกว่า 14 มม. มี 2 เมล็ดขึ้นไป ไม่มีโรคแมลงทำลาย สีเขียวสด) พันธุ์เชียงใหม่ 84-2 จึงทำการทดลองโดยวางแผนการทดลองแบบ 2 x 4 Factorial in RCB 3 ซ้ำ ประกอบด้วย ปัจจัย A คือ ระยะปลูก 2 ระยะ ได้แก่ 50 x 20 ซม. และ 40 x 20 ซม. และปัจจัย B คือ จำนวนต้นต่อหลุม (หลังถอนแยก) 4 ระดับ ได้แก่ 1  2  3 และ 4 ต้นต่อหลุม ขนาดแปลงทดลองย่อย 3 x 5 ตร.ม. พื้นที่เก็บเกี่ยว 2 x 4 ตร.ม. ดำเนินการที่ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ (ปี 2555 - 2557) ปีละ 3 ฤดูปลูก คือ ฤดูแล้ง ต้นฝน และปลายฝน บันทึกข้อมูลผลผลิตฝักสด องค์ประกอบผลผลิต คุณภาพฝักสดตามมาตรฐาน สภาพภูมิอากาศ ผลการทดลองสรุปได้ว่า เฉลี่ยทุกฤดูปลูก ระยะปลูก 40 x 20 ซม. ให้ผลผลิตฝักสดมาตรฐาน (950.6 กก./ไร่) สูงกว่าระยะ 50 x 20 ซม. (850.4 กก./ไร่) และจำนวนต้น/หลุมที่เหมาะสม คือ 2 - 4 ต้น ให้ผลผลิตเฉลี่ย 942.8 - 1,002.9 กก./ไร่ อายุเก็บเกี่ยวฝักสดอยู่ในช่วง 59 - 74 วันหลังปลูก จากข้อมูลค่าความร้อนสะสมตลอดฤดูปลูก (Growing Degree Day: GDD) พบว่า อุณหภูมิที่สูงเกินไปน่าจะมีผลให้ถั่วเหลืองฝักสดเจริญเติบโตไม่ดีนักพบว่า ฤดูปลูกที่ให้ผลผลิตฝักสดสูง มีค่า GDD อยู่ในช่วง 874 - 898 องศาเซลเซียส ฤดูที่มีค่า GDD สูงกว่า 950 องศาเซลเซียส ให้ผลผลิตต่ำลงมา