การศึกษาเทคนิคทางสถิติเพื่อใช้เป็นมาตรฐานสำหรับแปลงทดลองปัญจขันธ์

[doa]

การศึกษาเทคนิคทางสถิติเพื่อใช้เป็นมาตรฐานสำหรับแปลงทดลองปัญจขันธ์
ไกรศร ตาวงศ์, พุฒนา รุ่งระวี, จันทรา บดีศร, อุไรวรรณ นาสพัฒน์, ชลธิชา เตโช, วิสุทธิดา ศรีดวงโชติ, เตือนใจ พุดชัง, สมพร วนะสิทธิ์ และจรัญ ดิษฐไชยวงศ์
ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร และกองแผนงานและวิชาการ

          การศึกษาเทคนิคทางสถิติเพื่อใช้เป็นมาตรฐานสำหรับแปลงทดลองปัญจขันธ์ ได้ดำเนินการทดลองที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร  จ.พิจิตร  ตั้งแต่ปี  2556 - 2557   โดยปลูกปัญจขันธ์พันธุ์พื้นเมือง  มีขนาดกว้าง  1  เมตร  ยาว  20  เมตร  จำนวน  4  แปลง  ใช้ระยะปลูกระหว่างแถว  50  เซนติเมตร  ระหว่างต้น  50  เซนติเมตร  ระยะระหว่างแปลง  50  เซนติเมตร  เก็บเกี่ยวผลผลิตของแต่ละแปลงโดยตัดหัวและท้ายแปลงออกด้านละ 1 เมตร แล้วเก็บเกี่ยวที่เหลือเป็นหน่วยย่อย  (Basic Unit)  ให้ 1 หน่วยย่อย กว้าง 1 เมตร ยาว 50 เซนติเมตร  เก็บทั้งหมดติดต่อกันตลอดแปลง  แต่ละแปลงมี 36 หน่วยย่อย ชั่งน้ำหนักสดแต่ละหน่วยย่อย  แต่ละแปลงนำข้อมูลผลผลิตที่ได้มาวิเคราะห์ผลทางสถิติ โดยการนำน้ำหนักผลผลิตสดทั้ง 36 หน่วยย่อยมาจัดเป็นขนาดพื้นที่ต่างๆ กันได้  8  ขนาด  ในแต่ละขนาดคำนวณหาค่าเฉลี่ย  (Mean)  ค่าความแปรปรวน  (Variance)  และค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวน  (Coefficient 0f Variation : C.V.)  และหาความสัมพันธ์ระหว่างขนาดพื้นที่ของแปลงทดลองกับค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวนในรูปแบบสมการ y = aX(b)   เมื่อ   y = ค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวน (C.V.)  X = พื้นที่เก็บเกี่ยว (Plot Size) a = ค่าคงที่  b = ค่าสัมประสิทธิ์ของรีเกรสชั่น  (Regression Coefficient) จากสมการของความสัมพันธ์แต่ละแปลงจำนวน  4  แปลง  เพื่อหาขนาดพื้นที่เก็บเกี่ยวที่เหมาะสม  โดยพิจารณาจากช่วงเปลี่ยนโค้งของเส้นกราฟระหว่างพื้นที่เก็บเกี่ยวกับค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวนเริ่มมีค่าคงที่  หรือที่อัตราการทดลองของค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวนต่อการเพิ่มขนาดพื้นที่เก็บเกี่ยวเป็นหนึ่งต่อสอง  ทั้ง  2  ปี  พบว่าขนาดพื้นที่แปลงที่เหมาะสม  (Optimum Plot Size) สำหรับเกี่ยวเกี่ยวผลผลิตในงานทดลองปัญจขันธ์  สำหรับใช้เป็นมาตรฐานซึ่งมีระยะปลูกระหว่างแถว  50  เซนติเมตร  ระหว่างต้น  50  เซนติเมตร  ควรใช้พื้นที่เก็บเกี่ยวไม่น้อยกว่า  9  ตารางเมตร  ทั้งนี้ไม่รวมแถวริม