ปุ๋ย เป็นปัจจัยการผลิตทางการเกษตรที่มีความสำคัญและเป็นต้นทุนหลักในการผลิตพืช การใช้ปุ๋ยเพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้กับพืช ควรใช้ให้เหมาะสมกับสภาพดิน ชนิดพืช ระยะเวลาที่พืชต้องการ รวมทั้งวิธีการใส่ที่ถูกต้อง และควรทำการวิเคราะห์ดินก่อนปลูกพืชในแต่ละปี เพื่อประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ของดิน ช่วยให้สามารถจัดการดินและปุ๋ยในการผลิตพืชได้อย่างเหมาะสม และสามารถลดต้นทุนการผลิตได้ การใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน เป็นแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืช ลดต้นทุน และเพิ่มรายได้เกษตรกรอย่างมั่นคงและยั่งยืน

          คำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินของกรมวิชาการเกษตร ได้มีการพัฒนาและทดสอบมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อปรับปรุงคำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินให้มีความแม่นยำมากยิ่งขึ้น ซึ่งกลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร ร่วมกับสถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงานศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรจังหวัดต่างๆ ได้ดำเนินงานวิจัยในการพัฒนาและปรับปรุงคำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินสำหรับพืชไร่เศรษฐกิจ โดยศึกษาการตอบสนองต่อธาตุอาหารของพืชแต่ละชนิดและแต่ละพันธุ์ในแหล่งปลูกสำคัญซึ่งดินมีสมบัติทางกายภาพ เคมี และความอุดมสมบูรณ์ของดินแตกต่างกัน ศึกษาปริมาณการดูดใช้ธาตุอาหารของพืชและปริมาณธาตุอาหารที่สูญหายไปกับผลผลิต วิเคราะห์ประสิทธิภาพการใช้ธาตุอาหารของพืชในการสร้างผลผลิตและชีวมวล และวิเคราะห์ผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร์เพื่อประเมินความคุ้มค่าในการลงทุนจากการใช้ปุ๋ย รวมทั้งรวบรวมผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเพื่อจัดทำเอกสารคำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินและการปรับปรุงดินในการผลิตพืชไร่เศรษฐกิจ ได้แก่ อ้อย มันสำปะหลัง ข้าวโพด