การผลิตเมล็ดพันธุ์พริก
สายพันธุ์
พริกขี้หนูหัวเรือ ศรีสะเกษ 25
ลักษณะประจำพันธุ์
– ผลผลิต 1.69 ตันต่อไร่
– ผลสดมีสีแดงปนส้มเล็กน้อย ผลตรง
– ผลยาว 7 เซนติเมตร ผลกว้าง 0.95 เซนติเมตร ความสูงและ
เส้นผ่านศูนย์กลาง 80 – 90 เซนติเมตร
– อายุเก็บเกี่ยวผลสุกหลังปลูก 90 วัน
ขั้นตอนการปฏิบัติดูแลรักษาการผลิตเมล็ดพันธุ์พริก
1. การเลือกพื้นที่ปลูก
ปลูกห่างจากแปลงพริกพันธุ์อื่น อย่างน้อย 200 เมตร ต้องเป็นที่ดอนนํ้าไม่ท่วมขัง ดินมีความเป็นกรด-ด่าง อยู่ระหว่าง 6.0 – 6.8 มีอินทรียวัตถุสูงโดยใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักร่วมกับปุ๋ยเคมี ดินมีความร่วนซุยระบายนํ้าได้ดี ไม่มีไส้เดือนฝอยรากปม
2. การเตรียมกล้า มี 2 วิธี คือ
2.1 การเพาะเมล็ดในแปลงขนาดกว้าง 1.00 เมตร ยาว 5-10 เมตรใส่ปุ๋ยคอกและแกลบเผาอย่างละ 20 กิโลกรัมต่อแปลง คลุกเคล้าให้เข้ากันเพื่อให้ดินร่วนซุย โรยเมล็ดตามความกว้างของแปลงร่องลึก 0.5 เซนติเมตรแต่ละแถวห่าง 10 เซนติเมตร กลบดินบาง ๆ เสมอผิวดิน คลุมด้วยฟางรดนํ้าให้ชุ่ม ควรราดตามด้วยสารเคมีป้องกันและกำจัดแมลง เช่น คาร์บาริล เพื่อป้องกันมดมากินเมล็ดพันธุ์ ควรถอนแยกกล้าให้ระยะห่างระหว่างต้น 2-3 เซนติเมตร ใช้เมล็ดพันธุ์อัตรา 50 กรัมต่อพื้นที่ปลูก 1 ไร่ เมื่อกล้าอายุประมาณ1 เดือนหรือมีใบจริง 4-5 ใบ จึงย้ายปลูกลงแปลง
2.2 การเพาะเมล็ดในกระบะพลาสติกหรือถาดหลุม
ส่วนผสมดิน:
แกลบดำ: ปุ๋ยคอก = 4:1:1 ผสมวัสดุปลูกให้เข้ากันเริ่มจากนำเมล็ดพริกแช่นํ้าไว้ 1 คืน คัดเมล็ดที่ลอยนํ้าออก ใช้ผ้าห่อเมล็ดเก็บไว้ในที่ร่ม 2-3 วัน เมล็ดเริ่มงอกเป็นตุ่ม ๆ เล็ก ๆ สีขาวนำเมล็ดไปหยอด หลุมละ 1-2 เมล็ด กลบดินบาง ๆ รดนํ้าให้ชุ่ม ควรราดตามด้วยสารป้องกันกำจัดแมลงชื่อ คาร์บาริล เพื่อป้องกันมดมากินเมล็ดพันธุ์ เมื่อกล้าเริ่มมีใบจริง ควรถอนแยกกล้าให้เหลือหลุมละ1 ต้น เมื่อกล้าอายุประมาณ 1 เดือน หรือมีใบจริง 4-5 ใบ จึงย้ายปลูกลงแปลง
3. การเตรียมแปลง
ตากดินไว้ 7 วัน แล้วไถพรวนดินอีก 1-2 ครั้ง ลึกประมาณ 25-30 เซนติเมตร พร้อมหว่านปูนขาวตามค่าการวิเคราะห์ดินหรือประมาณ 200-400 กิโลกรัมต่อไร่ ไถตากดินไว้ 2-3 สัปดาห์ ยกแปลงสูง 10 เซนติเมตร ขนาด แปลงกว้าง 1-1.20 เมตร ความยาวขึ้นอยู่กับพื้นที่ เว้นทางเดินระหว่างแปลง 1 เมตร ขุดหลุมปลูกตามระยะปลูกลึก 20 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยคอก 500 กรัมต่อหลุมและปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 15 กรัมต่อหลุม ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากับดิน รดนํ้าให้ชุ่ม
4. การปลูก
สามารถปลูกได้ทั้งแถวเดี่ยวและแถวคู่ ปลูก 1 ต้นต่อหลุม การปลูกแถวเดี่ยวใช้ระยะระหว่างต้น 50 เซนติเมตร ระหว่างแถว 100 เซนติเมตร ถ้าปลูกเป็นแถวคู่ ใช้ระยะห่างระหว่างต้น 50 เซนติเมตร ระหว่างแถวคู่ 120 เซนติเมตรระยะห่างระหว่างแถว 80 เซนติเมตร ซึ่งการปลูกแถวเดี่ยว พื้นที่ 1 ไร่ จะปลูกพริกได้ 3,200 ต้น ส่วนการปลูกแถวคู่ พื้นที่ 1 ไร่ จะปลูกพริกได้ 2,909 ต้น
5. การปฏิบัติดูแลรักษา
5.1 การให้ปุ๋ย
ครั้งที่ 1 เมื่อกล้าอายุ 15-20 วัน หลังปลูก ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ ผสมยูเรีย สูตร 46-0-0 อัตรา 10 กิโลกรัมต่อไร่ โรยข้างแถว แล้วพรวนดินกลบพร้อมทั้งกำจัดวัชพืช
ครั้งที่ 2 ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ หลังย้ายปลูกเมื่อพริกอายุ 30-35 วัน
ครั้งที่ 3 ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 12-24-12 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ เมื่อพริกเริ่มออกดอก
ครั้งที่ 4 ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 13-13-21 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ เมื่อพริกเริ่มติดผล
ครั้งที่ 5 ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 12-24-12 อัตรา 25 กิโลกรัมต่อไร่ หลังเก็บเกี่ยวผลผลิตทุก ๆ 20 วัน
5.2 การให้นํ้า
หลังปลูกลงแปลง ควรให้นํ้าทุกวันให้สังเกตความชื้นตรงโคนต้น ถ้าดินยังมีความชื้น อาจเว้นระยะการให้นํ้าได้หลายวัน และให้นํ้าทันที่หลังใส่ปุ๋ย
5.3 การคลุมดิน
ในกรณีที่ดินแห้งเกินไปควรคลุมดินด้วยฟางข้าว เพื่อรักษาความชื้นของดินและลดการระเหยของนํ้า ทั้งเป็นการป้องกันวัชพืชไม่ให้เจริญ
5.4 การกำจัดวัชพืช
ควรทำหลังจากพริกตั้งตัวแล้ว เนื่องจากพริกมีระบบรากที่แผ่กว้างอยู่ในระดับผิวดิน การกำจัดวัชพืชอาจกระทบกระเทือนต่อระบบรากได้ ทำให้การเจริญเติบโตของต้นพริกชะงัก ดังนั้นควรกำจัดวัชพืชตั้งแต่ระยะแรกของการเจริญเติบโต
6. การตรวจสอบลักษณะพริกที่ผิดปกติ
ตรวจสอบ 3 ระยะ คือ ระยะก่อนดอกบาน ระยะดอกเริ่มบาน ระยะ
ติดผลอ่อน ถึงระยะผลแก่ หากพบลักษณะต้นที่ผิดปกติ ให้ถอนทิ้งทันที
7. การเก็บเกี่ยว
เมื่อพริกอายุหลังย้ายปลูก 90-120 วัน ผลจะแดงจัดพร้อมที่จะเก็บเกี่ยวได้เก็บเกี่ยว 7 วันต่อครั้ง เดือนละ 4 รุ่น ผลพริกควรสุกแดงมากกว่า 50 เปอร์เซ็นต์และมีรูปร่างผลปกติ ปราศจากโรคแมลงทำลาย เก็บมาทั้งก้านผลและควรเก็บเฉพาะผลรุ่นที่ 2-5 เพราะมีจำนวนเมล็ดมาก ขนาดของเมล็ดสมบูรณ์ ใส่กระสอบพลาสติกสานไว้ในร่ม 1-2 วัน ให้พริกสุกแดงทั่วกันแล้วนำไปตากแดด 2-3 วัน
เพื่อลดความชื้น จนผลพริกแห้งปล่อยให้เย็นก่อนบรรจุใส่ถุงพลาสติกเพื่อรอการกะเทาะเอาเมล็ดต่อไป ควรตากในตะแกรงไนล่อน ยกสูงจากพื้นดิน 1 เมตรไม่ควรตากในภาชนะที่เป็นโลหะจะทำให้เมล็ดร้อนเกินไป ผลผลิตเมล็ดพันธุ์ในพื้นที่ 1 ไร่จะให้ผลผลิต 50-60 กิโลกรัม ผลผลิตพริกสด 10 กิโลกรัม
ได้ผลผลิตพริกแห้ง 3.8 กิโลกรัม ผลแห้ง 1 กิโลกรัม ได้เมล็ดพันธุ์ 280 กรัม
8. การปรับปรุงสภาพเมล็ดพันธุ์
8.1 วิธีการกะเทาะแบบแห้ง นำพริกแห้งที่บรรจุในถุงพลาสติกมาตาก1–2 ชั่วโมงจนแห้งกรอบ แล้วนำมาทำการกะเทาะด้วยเครื่องปั่นแยกเปลือกและเมล็ดออกจากกัน จากนั้นนำไปฝัดให้ได้เมล็ดที่สะอาด
8.2 ทดสอบความงอกของเมล็ด
8.3 การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์
– เก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ในถุงพลาสติก ที่ปิดสนิทปราศจากความชื้น
– เก็บในห้องควบคุมอุณหภูมิ 10–15 องศาเซลเซียส และมีความชื้นสัมพัทธ์ไม่เกิน 60 เปอร์เซ็นต์
แหล่งข้อมูล
ศูนย์วิจัยพืชสวนศรีสะเกษ. 2565. คู่มือการผลิตเมล็ดพันธุ์พริก. โครงการกระจายพืชพันธุ์ดี สู่กลุ่มผู้ใช้ประโยชน์ เงินรายได้จากการวิจัยด้านการเกษตร กรมวิชาการเกษตร. 38 หน้า download