การเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของแบคทีเรีย P. syringae pv. syringae ในพื้นที่ปลูกหอม กระเที

[doa]

การเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของแบคทีเรีย Pseudomonas syringae pv. syringae ในพื้นที่ปลูกหอม กระเทียม เพื่อการส่งออก
ทิพวรรณ กันหาญาติ, ณัฎฐิมา โฆษิตเจริญกุล, รุ่งนภา ทองเคร็ง และพรพิมล อธิปัญญาคม
กลุ่มวิจัยโรคพืช สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

          การสำรวจแบคทีเรีย Pseudomonas syringae pv. syringae ในพื้นที่ปลูกหอม และกระเทียม ดำเนินการสำรวจแบบเฉพาะเจาะจง (Specific survey) เพื่อให้ทราบข้อมูลแบคทีเรีย P. syringae pv. syringae ในพื้นที่สำรวจและในเวลาที่กำหนด ดำเนินการโดยตรวจเอกสารข้อมูลของเชื้อแบคทีเรียพบว่าไม่มีรายงานการทำให้เกิดโรคของเชื้อ P. syringae pv. syringae ในหอม กระเทียม หรือในพืชหัว (bulb) แต่พบรายงานการเกิดโรคไหม้ของกระเทียม (blight of leek) และโรคไหม้ของหอมแดง (bacterial blight of shallot) ที่เกิดจากเชื้อ P. syringae pv. porri ในต่างประเทศ สำหรับประเทศไทย พบรายงานโรคที่เกิดจากแบคทีเรียในหอมและกระเทียม ได้แก่ โรคใบแห้ง (bacterial leaf blight หรือ Xanthomonas blight) ที่เกิดจากเชื้อ Xanthomonas campestris และโรคเน่าเละ (soft rot หรือ bacterial soft rot) ที่เกิดจากเชื้อ Erwinia carotovora subsp. carotovora เท่านั้น หาแหล่งปลูกหอมและกระเทียมพร้อมทั้งวางแผนการสำรวจโรค ทำการสำรวจเก็บตัวอย่างหอมแดง หอมหัวใหญ่ และกระเทียม ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2553 – กันยายน 2556 ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน ลำปาง แม่ฮ่องสอน ศรีสะเกษ บุรีรัมย์ อุตรดิตถ์ เพชรบูรณ์ และราชบุรี จำนวน 98 ตัวอย่าง นำมาตรวจในห้องปฏิบัติการ ผลการตรวจแยกเชื้อ P. syringae pv. syringae สามารถแยกเชื้อแบคทีเรียที่สร้างสารเรืองแสงบน King’s medium B ได้จำนวน 42 ไอโซเลท เมื่อทดสอบด้วย 3% KOH และคุณสมบัติทางชีวเคมี Arginine dihydrolase test พบว่าเชื้อแบคทีเรียทุกไอโซเลทเป็นแบคทีเรียแกรมลบ สามารถใช้สาร Arginine ได้ ซึ่งเป็นคุณสมบัติของเชื้อ fluorescent Pseudomonas ที่ส่วนใหญ่เป็น saprophyte ไม่ใช่คุณสมบัติของเชื้อ P. syringae pv. syringae ที่ไม่สามารถใช้สาร Arginine ได้ ยืนยันผลการตรวจโดยเทคนิค PCR โดยใช้ specific primer B1 และ B2 หากเป็นเชื้อ P. syringae pv. syringae จะปรากฏแถบดีเอ็นเอขนาดประมาณ 752 bp พบว่าแบคทีเรียทั้งหมดไม่ใช่แบคทีเรีย P. syringae pv. Syringae