การศึกษาวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืชของเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา และรัฐอิส

[doa]

การศึกษาวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืชของเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา และรัฐอิสราเอล
คมศร แสงจินดา, สุคนธ์ทิพย์ สมบัติ, อลงกต โพธิ์ดี, วาสนา ฤทธิ์ไธสง, วารีรัตน์ สมประทุม, วันเพ็ญ ศรีชาติ และสิทธิศักดิ์ แสไพศาล
สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

          การวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืชของเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา และรัฐอิสราเอล ดำเนินการระหว่างเดือนตุลาคม 2559 - กันยายน 2562 ณ กลุ่มวิจัยการกักกันพืช สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช แตงโม (watermelon) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Citrullus lanatus เป็นพืชที่อยู่ในวงศ์ Cucurbitaceae จากการสืบค้นข้อมูลศัตรูพืชพบศัตรูพืชของแตงโมที่มีรายงานในไทยและสหรัฐอเมริกามีศัตรูพืช จำนวน 113 ชนิด คือ แมลง 31 ชนิด ไร 4 ชนิด ไส้เดือนฝอย 6 ชนิด รา 41 ชนิด แบคทีเรีย 5 ชนิด ไวรัส 20 ชนิด และ วัชพืช 6 ชนิด โดยศัตรูพืชที่มีรายงานในสหรัฐอเมริกาแต่ไม่มีรายงานในประเทศไทย จำนวน 28 ชนิด คือ แมลง จำนวน 6 ชนิด เชื้อรา จำนวน 16 ชนิด แบคทีเรีย จำนวน 1 ชนิด ไวรัส จำนวน 10 ชนิด การสุ่มเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา จำนวน 35 ครั้ง จำนวน 91 ตัวอย่าง

          การวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืชของเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกาและอิสราเอล ในขั้นตอนการจัดกลุ่มศัตรูพืช (Pest categorization) ของเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา ได้ชนิดศัตรูพืชที่มีโอกาสติดมากับเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกาที่ไม่มีในประเทศไทย จำนวน 9 ชนิด เชื้อรา 2 ชนิด ได้แก่ Chalara elegans และ Phytophthora drechsleri แบคทีเรีย จำนวน 2 ชนิด ได้แก่ Pseudomonas cichorii และ Pseudomonas viridiflava ไวรัส 5 ชนิด ได้แก่ Cucumber green mottle mosaic virus, Melon necrotic spot virus, Squash leaf curl virus, Squash mosaic virus และ Watermelon mosaic virus

          การประเมินโอกาสการเข้ามา ตั้งรกรากถาวร และแพร่ระบาด/แพร่กระจาย รวมทั้งผลกระทบทางเศรษฐกิจที่อาจเกิดขึ้นของศัตรูพืชที่ติดกับเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา ที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ ไวรัส Cucumber green mottle mosaic virus และ Squash mosaic virus มีความเสี่ยงปานกลาง ได้แก่ เชื้อรา Macrophomina phaseolina โดยการนำเข้าเมล็ดพันธุ์แตงโมจากสหรัฐอเมริกาต้องมีมาตรการจัดการความเสี่ยงศัตรูพืชกักกันโดยเมล็ดพันธุ์ที่นำเข้าต้องปราศจากแมลงที่มีชีวิต ดิน ทราย วัชพืช ชิ้นส่วนของพืช เช่น ใบ ก้าน เศษซากพืช และสิ่งอื่นใดที่มีศักยภาพเป็นศัตรูพืชกักกัน โดยเมล็ดพันธุ์แตงโมต้องมาจากแปลงที่ได้รับการตรวจสอบในระยะการเจริญเติบโตว่าปลอดจากศัตรูพืชกักกันหรือเมล็ดต้องผ่านการตรวจสอบในห้องปฏิบัติการว่าปลอดจากศัตรูพืชกักกันหรือต้องก าจัดเชื้อไวรัสที่ติดมากับเมล็ดโดยใช้ความร้อน 75 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 72 ชั่วโมง และต้องมีการสุ่มตัวอย่างเพื่อตรวจสอบภายหลังการนำเข้าว่าปราศจากศัตรูพืชกักกัน

          จากการสืบค้นข้อมูลศัตรูพืชเบื้องต้น และการจัดกลุ่มศัตรูพืช (Pest categorization) ของเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากรัฐอิสราเอล ได้ชนิดศัตรูพืชที่มีโอกาสติดมากับเมล็ดพันธุ์แตงโมนำเข้าจากรัฐอิสราเอลที่ไม่มีในประเทศไทย จำนวน 11 ชนิด เชื้อรา 5 ชนิด ได้แก่ Chalara elegans, Fusarium oxysporum f. sp. Niveum, Macrophomina phaseolina, Phytophthora capsica, Phytophthora cryptogea แบคทีเรีย จำนวน 1 ชนิด ได้แก่ Pseudomonas syringae pv. lachrymans ไวรัส 5 ชนิด ได้แก่ Melon necrotic spot virus, Squash mosaic virus, Tobacco ringspot virus, Watermelon mosaic virus และ Zucchini yellow mosaic virus ซึ่งจะนำไปดำเนินการวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืชในขั้นตอนต่อไป