อิทธิพลของการใส่ปุ๋ยต่อผลผลิตและปริมาณสารสำคัญของฟ้าทะลายโจร

[doa]

อิทธิพลของการใส่ปุ๋ยต่อผลผลิตและปริมาณสารสำคัญของฟ้าทะลายโจร
พรรณพิมล สุริยะพรหมชัย, จรัญ ดิษฐไชยวงศ์, สัจจะ ประสงค์ทรัพย์ และเสรี ทรงศักดิ์

          อิทธิพลของการใส่ปุ๋ยต่อผลผลิตและปริมาณสารสำคัญของฟ้าทะลายโจร ได้ดำเนินการในศูนย์วิจัยพืชสวนแพร่ ตั้งแต่ตุลาคม 2548 ถึงกันยายน 2550 เพื่อศึกษาอิทธิพลของการใส่ปุ๋ยต่อผลผลิตและปริมาณสารสำคัญของฟ้าทะลายโจร วางแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block Design (RCBD) มี 4 ซ้ำ 6 กรรมวิธีได้แก่ 1) ไม่ใส่ปุ๋ยเคมี 2) ใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์พืช (N -P2O5 -K2O = 2-1-5) 3) ใส่ปุ๋ยสัดส่วน 0-1-2 4) 0-2-0 5) 2-2-2 และ 6) 3-2-1 โดยทุกกรรมวิธีใส่ปุ๋ยอัตราเดียวกันคือ 40 กิโลกรัมต่อไร่ต่อ 2 สัปดาห์ ผลการทดลองพบว่า การใส่ปุ๋ยสัดส่วนต่างๆ ไม่มีผลทางสถิติต่อการเจริญเติบโตด้านความสูง ขนาดทรงพุ่ม และผลผลิตของฟ้าทะลายโจร ส่วนปริมาณสารสำคัญนั้นพบว่า มีปริมาณ Total Lactone ระหว่าง 5.83-8.30 กรัมต่อน้ำหนักแห้ง 100 กรัมและปริมาณ Neoandrographolide ระหว่าง 0.43-0.61 กรัมต่อน้ำหนักแห้ง 100 กรัม ซึ่งไม่แตกต่างกันทางสถิติ แต่การใส่ปุ๋ยมีผลต่อปริมาณ Andrographolide และ Didehydroandrographolide อย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ โดยปริมาณ Andrographolide จากการใส่ปุ๋ยสัดส่วน 0-1-2 มากที่สุดเท่ากับ 1.09 กรัมต่อน้ำหนักแห้ง 100 กรัม และปริมาณ Didehydroandrographolide จากการใส่ปุ๋ยสัดส่วน 3-2-1 มากที่สุดเท่ากับ 0.25 กรัมต่อน้ำหนักแห้ง 100 กรัม ในกรณีที่ดินมีความอุดมสมบูรณ์ปานกลาง การใส่ปุ๋ยคอก (มูลวัว) อัตรา 2,000 กิโลกรัมต่อไร่ ไม่ใส่ปุ๋ยเคมี ก็เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของฟ้าทะลายโจร ให้ผลผลิตสูง โดยมีน้ำหนักสดเฉลี่ย 0.91 ตันต่อไร่ และน้ำหนักแห้งเฉลี่ย 0.30 ตันต่อไร่ และได้ผลตอบแทน 2,860 บาทต่อไร่ มี Andrographolide 0.54 % และ Total lactone 7.23 % ซึ่งสูงกว่าค่ามาตรฐานยาสมุนไพร แต่ถ้าต้องการให้ได้ผลตอบแทนที่สูงกว่านี้ การใส่ปุ๋ยเคมีสัดส่วน 2-2-2 อัตรา 40 กิโลกรัมต่อไร่ต่อ 2 สัปดาห์ ร่วมกับปุ๋ยคอก (มูลวัว) อัตรา 2,000 กิโลกรัมต่อไร่ ทำให้ฟ้าทะลายโจรเจริญเติบโตดี และให้ผลผลิตสูงกว่า โดยมีน้ำหนักสดเฉลี่ย 1.34 ตันต่อไร่ และน้ำหนักแห้งเฉลี่ย 0.44 ตันต่อไร่ นอกจากนั้นยังได้ผลตอบแทนสูงกว่า คือ 4,368 บาทต่อไร่ ดังนั้นหากดินของเกษตรกรมีความอุดมสมบูรณ์เพียงพอแล้ว เกษตรกรอาจลดต้นทุนการผลิตโดยไม่ใส่ปุ๋ยเคมี ใส่เฉพาะปุ๋ยคอก (มูลวัว) ตามอัตราแนะนำแต่หากต้องการผลตอบแทนที่สูงกว่า ควรใส่ปุ๋ยเคมี 2-2-2 อัตราตามคำแนะนำไปด้วย