โครงการศูนย์สาธิตพืชไร่และพืชสวนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี

[doa]

โครงการศูนย์สาธิตพืชไร่และพืชสวนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลท่าแร้ง อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี
เสาวคนธ์ วิลเลี่ยมส์, ดนัย นาคประเสริฐ, ไสว แจ่มแจ้ง, ประสิทธิ์ เทียรสวัสดิ์, พันธ์ทิภา สุวรรณรุ่งเรือง และชลธิชา หงษา
ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรเพชรบุรี

          โครงการศูนย์สาธิตพืชไร่และพืชสวนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลท่าแร้ง อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี เป็นโครงการที่เกิดจากทายาทโดยธรรมของนายพินิจ สุทธิวนิช น้อมเกล้าถวายที่ดินให้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ เนื้อที่ 39 ไร่ 1 งาน 11 ตารางวา และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานพระราชดำริให้สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ดำเนินการรับโอนที่ดินเมื่อวันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2541 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ พระราชทานที่ดินดังกล่าวให้มูลนิธิชัยพัฒนานาไปใช้ประโยชน์ ได้พระราชทานพระกระแสเป็น “แนวปฏิบัติพัฒนา” คือ ให้ทำการตรวจสภาพดินโดยในส่วนพื้นที่ 25 ไร่ ให้ขุดสระใหญ่เป็นที่รับน้ำที่ทะลักจากแม่น้ำเพชรบุรีเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง ในส่วนพื้นที่ 14 ไร่ ให้จัดเป็นศูนย์สาธิตพืชไร่และพืชสวน มูลนิธิชัยพัฒนาได้ประสานงานความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมกันดำเนินการรับผิดชอบจัดทำโครงการทดสอบระบบการปลูกพืชเศรษฐกิจแบบผสมผสาน เพื่อนำที่ดินแปลงดังกล่าวมาดำเนินการตามแนวพระราชดำริ โดยมีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อจัดเป็นศูนย์สาธิตพืชไร่ พืชสวน และทำนา 2) เพื่อจัดเป็นโครงการทดสอบระบบการปลูกพืชเศรษฐกิจแบบผสมผสานพร้อมทั้งทำการเลี้ยงปลา 3) เพื่อจัดทำเป็นศูนย์สาธิตการใช้ประโยชน์จากพื้นที่ที่มีลักษณะเป็นดินเค็ม 4) เพื่อจัดเป็นศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีและความรู้ทางการเกษตร สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดาริ ได้ร่วมกับส่วนราชการที่เกี่ยวข้องประชุมหารือ เพื่อดำเนินการพัฒนาที่ดินดังกล่าว โดยได้ยึดพระราชกระแสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ที่ได้พระราชทานไว้เป็นกรอบในการดำเนินการพัฒนาพื้นที่เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียงใช้เป็นแหล่งศึกษาดูงานสำหรับนาเป็นแบบอย่างในการปรับปรุงการประกอบอาชีพทางการเกษตรต่อไป ซึ่งกรมวิชาการเกษตร ได้ร่วมรับผิดชอบจัดทำโครงการทดสอบระบบการปลูกพืชเศรษฐกิจแบบผสมผสาน โครงการ ฯ มีกิจกรรมและการดำเนินงานในพื้นที่ 39 ไร่ คือ พื้นที่ 25-1-63 ไร่ ดำเนินการขุดสระน้ำจำนวน 10 ไร่ สำหรับปลูกข้าวนาปรังและเลี้ยงปลา สามารถทำนาได้ทั้งนาปีและนาปรัง จัดทำแปลงสาธิตการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีและจำหน่ายให้เกษตรกรในพื้นที่ในราคาถูก สาธิตการปรับปรุงบำรุงดิน ลักษณะเป็นดินเหนียวและดินเค็ม จึงดำเนินการปรับปรุงคุณสมบัติของดินด้านกายภาพ และด้านเคมี เพื่อให้เหมาะสมในการปลูกพืชโดยใช้ปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักแห้งชีวภาพ อัตรา 4 ตัน/ไร่ และแกลบดิบ 4 ตัน/ไร่ ปลูกพืชปุ๋ยสดหมุนเวียนและไถกลบ พื้นที่ 13-0-28 ไร่ จัดเป็นแปลงสาธิตปลูกพืชเศรษฐกิจแบบผสมผสานปลูกพืชไร่ พืชผักและไม้ดอกการปลูกไม้ผลในร่องสวน ส่วนที่เหลือใช้เป็นคูเก็บน้ำและคันกั้นน้ำไม่ให้น้ำเข้าท่วมพื้นที่ช่วงฤดูน้ำหลาก กิจกรรมการจำหน่ายผลผลิตสามารถจำหน่ายผลผลิตทำรายได้ให้กับโครงการฯ เป็นเงิน 216,323 บาท ปี 2555 มีการขยายผลและถ่ายทอดเทคโนโลยี อบรมเกษตรกร 3 หลักสูตร จำนวน 114 ราย คือ หลักสูตรเทคนิคการผลิตไม้ผลนอกฤดู เทคนิคการขยายพันธุ์ไม้ผล และการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว มีเกษตรกร นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป ศึกษาดูงานการปรับปรุงบำรุงดินและการปลูกพืชไร่และพืชสวนแบบผสมผสานในสภาพดินเค็ม จำนวน 6 คณะ 270 ราย