อนุกรมวิธานผีเสื้อหนอนกอสกุล Chilo (Lepidoptera: Crambidae, Crambinae) ในประเทศไทย

[doa]

อนุกรมวิธานผีเสื้อหนอนกอสกุล Chilo (Lepidoptera: Crambidae, Crambinae) ในประเทศไทย
สุนัดดา เชาวลิต, อิทธิพล บรรณาการ, เกศสุดา สนศิริ และอาทิตย์ รักสิกร
สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

       ผีเสื้อหนอนกอสกุล Chilo Zincken, 1817 ระยะหนอนเป็นแมลงศัตรูสำคัญของพืชวงศ์ Poaceae ได้แก่ ข้าว อ้อย และวงศ์ Gramineae ได้แก่ ข้าวโพด ผีเสื้อสกุลนี้มีการแพร่กระจายอย่างกว้างขวางทั่วโลกโดยเฉพาะภูมิภาคเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน แต่งานวิจัยเกี่ยวกับผีเสื้อกลางคืนสกุลนี้ในประเทศไทยมีน้อยมาก การศึกษาอนุกรมวิธานของผีเสื้อสกุล Chilo ครั้งนี้ทำให้ทราบชนิดพืชอาหาร และเขตการแพร่กระจาย เพื่อประโยชน์ในการจัดทำฐานข้อมูลแมลงศัตรูพืชของประเทศไทย โดยเก็บตัวอย่างจากภาคกลาง และภาคเหนือของประเทศไทย ตัวเต็มวัยเก็บโดยการใช้กับดักแสงไฟ ตัวหนอนเก็บจากพืชอาหาร รวมทั้งใช้ตัวอย่างเดิมที่เก็บรักษาในพิพิธภัณฑ์แมลง กรมวิชาการเกษตร ดำเนินการระหว่างเดือนตุลาคม 2559 ถึงเดือนกันยายน 2559 จำแนกชนิดโดยใช้ลักษณะสัณฐานวิทยาภายนอกร่วมกับความแตกต่างของอวัยวะสืบพันธุ์เพศผู้และเพศเมียสามารถจำแนกได้ 2 ชนิด ได้แก่ Chilo infuscatellus Snellen, 1890 และ Chilo sp.1 ซึ่งทั้งสองชนิดจัดเป็นเป็นศัตรูสำคัญของ ข้าว อ้อย พบแพร่กระจายทั้งภาคกลาง และภาคเหนือของประเทศไทย ตัวอย่างที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้ เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์แมลง กรมวิชาการเกษตร เพื่อเตรียมจัดทำฐานข้อมูลแมลงศัตรูพืชของประเทศไทย