ศึกษาวิจัยพืชอนุรักษ์ของกลางในคดีว่าด้วยกฎหมายพันธุ์พืช พ.ศ. ๒๕๑๘

[doa]

ศึกษาวิจัยพืชอนุรักษ์ของกลางในคดีว่าด้วยกฎหมายพันธุ์พืช พ.ศ. ๒๕๑๘ เพื่อการเก็บรักษาให้สามารถดำรงชีพได้ในสถานที่เก็บรักษาของกลาง
สุมาลี ทองดอนแอ, ดวงเดือน ศรีโพทา, ยอดหญิง สอนสุภาพ, ปวีณา ทะรักษา, พรเทพ ท้วมสมบูรณ์, พสุ สกุลอารีวัฒนา และมนิต สารุณา
กลุ่มวิจัยอนุสัญญาไซเตสด้านพืช สำนักคุ้มครองพันธุ์พืช, ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรหนองคาย และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครพนม สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 3

          การศึกษาวิจัยพืชอนุรักษ์ของกลางในคดีว่าด้วยกฎหมายพันธุ์พืช พ.ศ. 2518 เพื่อการเก็บรักษาให้สามารถดำรงชีพได้ในสถานที่เก็บรักษาของกลาง ณ จังหวัดหนองคาย นครพนม และเชียงราย ระหว่าง 1 ตุลาคม 2556 ถึง 30 กันยายน 2558 มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและจำแนกชนิดพืชอนุรักษ์ของกลางในสถานที่เก็บรักษาของกลาง ศึกษาหาแนวทางการดูแลรักษาพืชอนุรักษ์ของกลางที่เหมาะสมในแต่ละชนิด และศึกษาหาแนวทางการใช้ประโยชน์จากพืชอนุรักษ์ของกลางโดยไม่ขัดกับข้อกฎหมาย ผลการจำแนกชนิดพืชอนุรักษ์ของกลาง จำแนกได้ 41 สกุล 136 ชนิด 4,806 ต้น/กอ ในจำนวนนี้เป็นกล้วยไม้ที่อยู่ในสถานภาพใกล้สูญพันธุ์ ได้แก่ สกุลรองเท้านารี (Paphiopedilum spp.) จำนวน 9 ชนิด และมีกล้วยไม้ชนิดอื่นๆ อีก 11 ชนิด จัดอยู่ในสถานภาพหายาก กล้วยไม้ของกลางได้จากการกักยึดจากผู้ลักลอบนำเข้า จุดผ่อนปรนไทย - ลาว จังหวัดหนองคาย นครพนม และน่าน สำหรับการดูแลรักษากล้วยไม้ของกลางให้มีชีวิตรอดในสถานที่เก็บรักษาของกลาง ต้องให้ความสำคัญตั้งแต่ก่อนส่งมอบของกลางให้สถานที่เก็บรักษาของกลาง ส่วนการศึกษาเบื้องต้นเพื่อทดสอบวัสดุปลูกที่เหมาะสมกับกล้วยไม้แต่ละกลุ่ม จากผลการศึกษาพบว่า กาบมะพร้าวสับแช่น้ำเหมาะสำหรับปลูกกล้วยไม้รากกึ่งอากาศ สำหรับกล้วยไม้รากอากาศการปลูกระยะแรกสามารถใช้วัสดุปลูก เช่น กาบมะพร้าวสับ หรืออิฐทุบ แต่ควรใส่ในปริมาณเล็กน้อย ส่วนกล้วยไม้ดินวัสดุปลูกที่ใช้ควรเก็บรักษาความชื้นและระบายน้ำได้ดี เช่น ดินปลูก ผสมกาบมะพร้าวสับ อิฐทุบ หรือหินภูเขาไฟ สำหรับผลการศึกษาแนวทางการใช้ประโยชน์จากกล้วยไม้ของกลาง พบมีระเบียบกรมวิชาการเกษตร ว่าด้วยการปฏิบัติเกี่ยวกับของกลางพืชอนุรักษ์หรือซากพืชอนุรักษ์ และสถานที่เก็บรักษาของกลางในคดีความผิดว่าด้วยพันธุ์พืช ซึ่งกำหนดสถานที่เก็บรักษาของกลางไว้จำนวน 18 แห่ง สำหรับแนวทางการใช้ประโยชน์จากพืชอนุรักษ์ของกลางในระเบียบฉบับนี้ระบุไว้เพียงว่าแล้วแต่อธิบดีกรมวิชาการเกษตรเห็นสมควร จากการศึกษากฎหมายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องพบว่า มีระเบียบกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ว่าด้วยการปฏิบัติเกี่ยวกับของกลางในคดีความผิดเกี่ยวกับการป่าไม้ พ.ศ. 2533 กำหนดไว้กล้วยไม้ป่าของกลาง ให้เป็นของกลางที่ห้ามจำหน่ายให้เอาไว้ใช้ในราชการ ดังนั้นจึงควรเสนอแนวทางการใช้ประโยชน์จากพืชอนุรักษ์ของกลางที่ได้จากการศึกษาต่อผู้บริหารเพื่อพิจารณาต่อไป