การศึกษาชนิดของศัตรูพืชที่ติดมากับเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่างที่นำเข้าจากต่างประเทศ

[doa]

การศึกษาชนิดของศัตรูพืชที่ติดมากับเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่างที่นำเข้าจากต่างประเทศ
ศรีวิเศษ เกษสังข์, วันเพ็ญ ศรีชาติ, วานิช คำวานิช และชลธิชา รักใคร่
กลุ่มวิจัยการกักกันพืช สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

          ข้าวฟ่าง (Sorghum bicolor (l.) Moench) จากการสืบค้นข้อมูลศัตรูพืชที่เข้าทำลายส่วนต่างๆ ของข้าวฟ่างมีศัตรูพืชทั้งสิ้น 651 ชนิด เป็นแมลง 378 ชนิด ไรและแมงมุม 8 ชนิด ไส้เดือนฝอย 39 ชนิด โปรโตซัว 1 ชนิด เชื้อรา 100 ชนิด แบคทีเรีย 25 ชนิด ไวรัส 10 ชนิด วัชพืช 84 ชนิด และหอยทาก 1 ชนิด และจากการสุ่มตัวอย่างเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่างที่นำเข้าจาก 4 ประเทศ ได้แก่ อาร์เจนตินา ออสเตรเลีย อินเดีย และ สหรัฐอเมริการวม 18 ตัวอย่าง มาทำการตรวจสอบศัตรูพืชเบื้องต้นด้วยตาเปล่าและภายใต้กล้องจุลทรรศน์พบว่า ลักษณะเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่าง เมล็ดสมบูรณ์ สะอาด ไม่พบร่องรอยการเข้าทำลายของแมลงศัตรูพืชหรือร่องรอยของเชื้อโรคศัตรูพืช และจากการตรวจวินิจฉัยเชื้อโรคและศัตรูพืชขั้นละเอียดกับเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่าง ในห้องปฏิบัติการด้วยวิธี Blotter method พบเชื้อรา จำนวน 6 ชนิด ได้แก่ Alternaria tenuis, Alternaria raphani, Cladosporium sp., Ulocladium sp., Curvularia pallescens และ Drechslera halodes แต่จากการนำเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่างมาตรวจด้วยวิธี Dilution plate ไม่พบเชื้อแบคทีเรียที่น่าสงสัยจะเป็นเชื้อก่อโรคกับเมล็ดพันธุ์ดังกล่าว และเมื่อนำเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่างมาปลูกสังเกตอาการโรค (Seedling symptom test) ในโรงเรือนปลูกพืชผลปรากฏว่าไม่พบอาการผิดปกติกับต้นข้าวฟ่างและเมื่อติดตามตรวจสอบโรคและศัตรูพืชในแปลงปลูกในท้องที่จังหวัดลพบุรี สระบุรีและเชียงใหม่ ตรวจพบโรคใบจุดที่เกิดจากเชื้อรา Curvularia pallescens อาการใบจุดพบเชื้อรา Curvularia lunata และ Nigrospora sp. ซึ่งโรคและศัตรูพืชที่ตรวจพบกับเมล็ดพันธุ์ข้าวฟ่างที่นำเข้าจากต่างประเทศและในแปลงปลูกดังกล่าวไม่นับเป็นโรคและศัตรูพืชที่สำคัญทางกักกันพืช