การใช้เหยื่อโปรตีนเพื่อป้องกันกำจัดแมลงวันผลไม้ในฝรั่ง

[doa]

การใช้เหยื่อโปรตีนเพื่อป้องกันกำจัดแมลงวันผลไม้ในฝรั่ง
วิภาดา ปลอดครบุรี, สัญญาณี ศรีคชา, เกรียงไกร จำเริญมา และศรุต สุทธิอารมณ์
กลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

          การศึกษาเหยื่อโปรตีนดีโอเอเบท (DOA bait) ทำการทดสอบหาสารฆ่าแมลงที่เหมาะสมในการผสมกับเหยื่อโปรตีนดีโอเอเบทเพื่อใช้ป้องกันกำจัดแมลงวันผลไม้ ในห้องปฏิบัติการของกลุ่มกีฏและสัตววิทยา ในระหว่างปี 2549 - 2551 ทำสองการทดลอง โดยมี 10 กรรมวิธี 4 ซ้ำ วางแผนการทดลองแบบ RCB โดยแต่ละกรรมวิธีใช้เหยื่อโปรตีน DOA Bait อัตรา 200 มิลลิลิตร ผสมสารฆ่าแมลงชนิดและอัตราต่างๆ ในน้ำ 5 ลิตร ดังนี้ ผสมด้วยสารฆ่าแมลง malathion 57 %EC อัตรา 10 มิลลิลิตร, profenofos 50 %EC อัตรา 7.5 มิลลิลิตร, triazophos 40 %EC อัตรา 10 มิลลิลิตร, deltamethrin 3 %EC อัตรา 5 มิลลิลิตร, lambda cyhalothrin 2.5 %CS อัตรา 5 มิลลิลิตร, dinotefuran 10 %WP อัตรา 1 กรัม, imidacloprid 70 %WG อัตรา 0.125 กรัม และ thiamethoxam 25 %WG อัตรา 1.25 กรัม โดยใช้ malathion 83 %EC อัตรา 70 มิลลิลิตร เป็นสารเปรียบเทียบ และกรรมวิธีไม่ผสมสารฆ่าแมลง ตามลำดับ พบว่า กรรมวิธีที่ผสมด้วยสารฆ่าแมลงในกลุ่มออกาโนฟอสเฟต ได้แก่ malathion 57 %EC, profenofos 50 %EC และ triazophos 40 %EC มีประสิทธิภาพในการกำจัดแมลงวันผลไม้ชนิด B. dorsalis ได้ดีทั้งสองการทดลองและสาร malathion 57 % EC อัตรา 10 มิลลิลิตร สามารถใช้ทดแทนสารเปรียบเทียบ malathion 83 %EC ได้

          การศึกษาเหยื่อโปรตีนอินไวท์ (Invite) พบว่า สามารถดึงดูดแมลงวันผลไม้ชนิด B. dorsalis และ B. correcta ได้ดีกว่าเหยื่อโปรตีนดีโอเอเบท (เหยื่อโปรตีนเปรียบเทียบ) ส่วนการศึกษาอัตราการใช้เหยื่อโปรตีนอินไวท์ วางแผนการทดลองแบบ RCB 4 ซ้ำ มี 5 กรรมวิธี ได้แก่ กรรมวิธีใช้เหยื่อโปรตีนอินไวท์อัตรา 200, 300, 400 และ 500 มิลลิลิตรในน้ำ 5 ลิตร เปรียบเทียบกับเหยื่อโปรตีนดีโอเอทเบทอัตรา 200 มิลลิลิตรในน้ำ 5 ลิตร (เหยื่อโปรตีนเปรียบเทียบ) พบว่า เหยื่อโปรตีนอินไวท์อัตรา 200 มิลลิลิตรในน้ำ 5 ลิตร ดึงดูดแมลงวันผลไม้ชนิด B. dorsalis และ B. correcta ได้ดีกว่าเหยื่อโปรตีนเปรียบเทียบ และการศึกษาประสิทธิภาพสารฆ่าแมลงที่เหมาะสมในการผสมกับเหยื่อโปรตีนอินไวท์ เพื่อใช้เป็นเหยื่อพิษในการป้องกันกำจัดแมลงวันผลไม้ วางแผนการทดลองแบบ RCB จำนวน 4 ซ้ำ มี 10 กรรมวิธี โดยแต่ละกรรมวิธีใช้เหยื่อโปรตีนอินไวท์อัตรา 200 มิลลิลิตร ผสมสารฆ่าแมลงชนิดและอัตราต่างๆ ในน้ำ 5 ลิตร ดังนี้ ผสมด้วยสารฆ่าแมลง profenofos 50 %EC อัตรา 7.5 มิลลิลิตร, imidacloprid 70 %WG อัตรา 2.5 กรัม, thiamethoxam 25 %WG อัตรา 2.5 กรัม, dinotefuran 10 %WP อัตรา 2.5 กรัม, triazophos 40 %EC อัตรา 10 มิลลิลิตร, malathion 57 %EC อัตรา 10 มิลลิลิตร, fipronil 5 %SC อัตรา 5 มิลลิลิตร, lambdacyhalothrin 2.5 %CS อัตรา 5 มิลลิลิตร และ deltametrhin 3 %EC อัตรา 5 มิลลิลิตร และกรรมวิธีไม่ผสมสารฆ่าแมลง พบว่าสารฆ่าแมลงทุกชนิดและอัตราดังกล่าวผสมกับเหยื่อโปรตีนอินไวท์ มีประสิทธิภาพในการกำจัดแมลงวันผลไม้ชนิด B. dorsalis ได้ดีไม่แตกต่างกัน