ผลกระทบของสารฆ่าแมลงที่มีต่อมวนเพชฌฆาต Sycanus versicolor Dohrn.

[doa]

ผลกระทบของสารฆ่าแมลงที่มีต่อมวนเพชฌฆาต Sycanus versicolor Dohrn.
รัตนา นชะพงษ์, อุราพร หนูนารถ และสมชัย สุวงศ์ศักดิ์ศรี
กลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

          การศึกษาผลกระทบของสารฆ่าแมลงที่มีต่อมวนเพชฌฆาต Sycanus versicolor Dohrn. ระหว่างเดือนตุลาคม 2551 ถึงเดือนกันยายน 2553 ดำเนินการรวบรวมมวนเพชฌฆาตจากในแปลงปลูกพืชในแหล่งต่างๆ แล้วนำมาเพาะเลี้ยง พร้อมทั้งเลี้ยงขยายหนอนนกด้วยอาหารไก่ เพื่อใช้เป็นอาหารของมวนเพชฌฆาต ทำการทดสอบความเป็นพิษของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่มีต่อมวนเพชฌฆาต S. versicolor ระยะตัวอ่อนวัย 3 และวัย 5 ในห้องปฏิบัติการที่กลุ่มกีฎและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร ในปี 2552 ทำการศึกษาสารฆ่าแมลงกำจัดแมลงปากกัด 10 ชนิด และสารกำจัดโรคพืช 2 ชนิด ที่ใช้ในกระเจี๊ยบเขียว หน่อไม้ฝรั่ง ถั่วฝักยาว ถั่วเหลือง ถั่วเขียว กล่ำปลี และทานตะวัน โดยวางแผนการทดลองแบบ CRD มี 5 ซ้ำ 14 กรรมวิธี คือ acetone และน้ำกลั่น (control) สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่อัตราต่างๆ ต่อน้ำ 20 ลิตร ได้แก่ สารฆ่าแมลงกำจัดแมลงปากกัด 10 ชนิด และสารกำจัดโรคพืช 2 ชนิด คือ novaluron 10%EC อัตรา 20 มล., indoxacarb 15%SC อัตรา 15 มล., spinosad 12%SC อัตรา 20 มล., emamactin benzoate 1.92% EC อัตรา 15 มล., flubendiamide 20%WG อัตรา 6 กรัม., lufennuron 5%EC อัตรา 20 มล., tolfenpyrad 16%EC อัตรา 30 มล., chlorfenapyr 10%SC อัตรา 20 มล., Bacillus thuringiensis var aizawai WG อัตรา 60 กรัม, Bacillus thuringiensis var kurstaki SC อัตรา 60 มล. และ captan 50 %WP อัตรา 40 กรัม, antracol 70 %WP อัตรา 60 กรัม ทดสอบความเป็นพิษของสารโดยการเคลือบ acetone และน้ำกลั่น (control) และสารฆ่าแมลงภายในหลอดแก้วทดลองแล้วปล่อยในมวนสัมผัสสารฯ ผ่านเข้าสู่ร่างกายนาน 1, 24, 48 และ 72 ชั่วโมง โดยแต่ละระยะของมวนที่ใช้ทดลอง ใช้มวนเพชฌฆาตจำนวน 10 ตัว/ซ้ำ โดยใส่มวนเพชฌฆาต 5 ตัว/หลอด/วัย

          การทดสอบพบว่าสารฆ่าแมลงทั้ง 10 ชนิด คือ novaluron 10%EC, indoxacarb 15%SC, spinosad 12%SC, emamactin benzoate 1.92%EC, flubendiamide 20%WG, lufennuron 5%EC, tolfenpyrad 16%EC, chlorfenapyr 10%SC, Bacillus thuringiensis var aizawai WG, Bacillus thuringiensis var kurstaki SC และสารกำจัดโรคพืช 2 ชนิด คือ captan 50%WP, antracol 70%WP ทำให้มวนเพชฌฆาตระยะตัวอ่อนวัย 3 และวัย 5 ตายน้อยกว่า 30 % ดังนั้นการประเมินค่าความเป็นพิษของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชทั้ง 12 ชนิดตามวิธีการของ IOBC (Hassan, 1994) มีค่าเท่ากับ 1 หมายถึงสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชทั้ง 12 ชนิดไม่มีพิษต่อมวนเพชฌฆาตระยะตัวอ่อนวัย 3 และวัย 5