การตรวจวินิจฉัยชนิดของแตนเบียนไข่วงศ์ย่อย Telenominae (Platygastridae)

[doa]

การตรวจวินิจฉัยชนิดของแตนเบียนไข่วงศ์ย่อย Telenominae (Platygastridae) ศัตรูธรรมชาติของแมลงศัตรูข้าวโดยใช้เทคนิคทางชีวโมเลกุล
จารุวัตถ์ แต้กุล, ยุวรินทร์ บุญทบ, ชมัยพร บัวมาศ, อิทธิพล บรรณาการ, จอมสุรางค์ ดวงธิสาร และสิทธิศิโรดม แก้วสวัสดิ์
สำนักวิจัยและพัฒนาการอารักขาพืช

          แตนเบียนไข่วงศ์ย่อย Telenominae นับเป็นวงศ์ที่มีความสำคัญมากที่สุดใน Superfamily Platygastroidea ใช้ควบคุมแมลงศัตรูพืชโดยชีววิธีเข้าทำลายไข่ของแมลงศัตรูข้าวหลายชนิด ทั้งนี้แตนเบียนไข่วงศ์ย่อยนี้มีแนวโน้มที่สามารถนำมาใช้ในการควบคุมแมลงศัตรูพืชในแปลงปลูกข้าวโดยชีววิธีอย่างมีประสิทธิภาพ แต่การวินิจฉัยความหลากชนิดของแมลงในกลุ่มนี้ ในส่วนใหญ่สามารถบ่งชี้ได้เพียงแค่ระดับสกุลเนื่องจากแมลงในวงศ์ย่อยนี้มีขนาดเล็กมาก ขนาดลำตัวยาวโดยประมาณ 2 - 3 มิลลิเมตร และลักษณะทางสัณฐานวิทยามีความคล้ายคลึงกันมาก (cryptic species complex) การใช้เทคนิคทางเทคโนโลยีชีภาพมาช่วยในการวินิจฉัยจำแนกชนิด ทำให้ได้ผลที่ถูกต้องแม่นยำและรวดเร็วมากขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ของการทดลองคือ เพื่อทราบชนิดและชื่อวิทยาศาสตร์ที่ถูกต้องของแตนเบียนไข่วงศ์ย่อย Telenominae (Platygastridae) ศัตรูธรรมชาติของแมลงศัตรูข้าวโดยใช้ ดี เอ็น เอ บาร์โค้ด ซึ่งขณะนี้ได้ดำเนินสำรวจและเก็บรวบรวมตัวอย่างแตนเบียนไข่ในแปลงปลูกข้าวอินทรีย์และแปลงปลูกข้าวที่ไม่ใช้สารเคมี ณ จังหวัด กรุงเทพมหานครและปริมณฑล สุพรรณบุรี สิงห์บุรี อุทธยา อ่างทอง ชัยนาท บุรีรัมย์ สุรินทร์ ศรีษะเกศ และนครราชสีมา ได้ตัวอย่างเพื่อดำเนินการสกัด ดี เอ็น เอ จำนวน 40 ตัวอย่าง วินิจฉัยตัวอย่างในอันดับวงศ์ย่อยจนถึงชนิดได้ 5 ชนิด ทำการศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาในการจำแนกชนิดได้ลักษณะทางอนุกรมวิธานที่สำคัญ 10 ลักษณะประกอบด้วย 1) central keel structure on frons 2) frontal depression 3) head shape in dorsal view 4) hyperoccipital carina 5) brister plate beneth compound eyes 6) genal striae 7) number of calvomeres in female antenna 8) episternal foveae next to 1st coxa 9) orientation of malar sulcus 10) development of basal vein (Rs+M) in fore wing ดำเนินการสกัด ดี เอ็น เอ โดยวิธีการสกัดแบบเก็บรักษาตัวอย่าง ได้สารละลายดี เอ็น เอ เพื่อทำปฏิกิริยา PCR ทั้งสิ้น 10 ตัวอย่าง เพิ่มปริมาณดีเอ็นเอโดยใช้ปฏิกิริยา PCR ขณะนี้ได้ลายพิมพ์ ดี เอ็น เอ เพื่อทำการวิเคราะห์เพิ่มขึ้นจำนวน 5 sequences จำนวน 5 ชนิด