การสำรวจและรวบรวมเชื้อแบคทีเรีย Bacillus thuringiensis และเชื้อไวรัส NPV

[doa]

การสำรวจและรวบรวมเชื้อแบคทีเรีย Bacillus thuringiensis และเชื้อไวรัส NPV
อิศเรส เทียนทัด, อัจฉรา ตันติโชดก และสมชัย สุวงศ์ศักดิ์ศรี
กลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

          ทำการเก็บรวบรวมตัวอย่างดิน วัสดุทางการเกษตร และซากพืช จากจังหวัดสุราษฎ์ธานี เพชรบุรี ขอนแก่น นครราชสีมา และชัยภูมิ จำนวน 169 ตัวอย่าง ได้เชื้อ Bt isolate จำนวน 143 isolates นำเชื้อ Bt isolate ที่แยกได้จากตัวอย่างดินและทดสอบ insecticidal activity กับหนอนกระทู้หอมและหนอนกระทู้ผักแล้วจำนวน 48 isolates มาศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาด้วยกล้องจุลทรรศน์พบว่า เชื้อ Bt มีการสร้างเซลล์และสปอร์เป็นรูปแท่งซึ่งขนาดของเซลล์และสปอร์ของแต่ละ isolate ส่วนใหญ่จะมีขนาดใกล้เคียงกัน ส่วนผลึกโปรตีน (parasporal inclusion body) ที่ Bt แต่ละ isolate สร้างขึ้นจะมีรูปร่างแบบ bipyramid เพียงรูปแบบเดียว และได้ทำการศึกษาขนาดของผลึกโปรตีนโดยเทคนิค SDSPAGE โดยใช้เชื้อ Bacillus thuringiensis subsp. aizawai และ B. thuringiensis subsp. kurstaki HD-1 เป็นเชื้อมาตรฐานในการเปรียบเทียบ และใช้ protein molecular weight marker เป็น standard marker ซึ่งประกอบไปด้วยแถบโปรตีนที่มีน้ำหนักโมเลกุล 116, 66.2, 45, และ 35 กิโลดาลตัน จากการศึกษาพบว่า ลักษณะของผลึกโปรตีนของ Bt isolate, B. thuringiensis subsp. aizawai และ B. thuringiensis subsp. kurstaki HD-1 ประกอบด้วยโปรตีนที่มีน้ำหนักโมเลกุลขนาด 130 - 138 กิโลดาลตัน ซึ่งขนาดน้ำหนักของโมเลกุลดังกล่าวจะเป็นโปรตีนที่อยู่ในกลุ่มโปรตีน Cry1 ซึ่งเป็นกลุ่มโปรตีนที่มีพิษต่อแมลงในอันดับ Lepidoptera