การผลิตหัวพันธุ์มันฝรั่งพันธุ์ Atlantic ทดแทนการนำเข้าในแปลงเกษตรกร

[doa]

การผลิตหัวพันธุ์มันฝรั่งพันธุ์ Atlantic ทดแทนการนำเข้าในแปลงเกษตรกร
สนอง จรินทร, พิศวาท บัวรา  วิวัฒน์ ภาณุอำไพ  และสุพัฒธณกิจ โพธิ์สว่าง
ศูนย์วิจัยเกษตรหลวงเชียงใหม่ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 เชียงใหม่

          ได้ดำเนินการพัฒนาการผลิตหัวพันธุ์มันฝรั่งทดแทนการนำเข้า โดยใช้วิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อและขยายพันธุ์เป็นท่อนพันธุ์เพื่อนำไปผลิตหัวพันธุ์ชั้น pre-basic seed (G0) ซึ่งสามารถ ผลิตหัวพันธุ์ได้เฉลี่ย 2 หัวต่อต้น จากนั้นได้ศึกษาประสิทธิภาพการผลิตหัวพันธุ์มันฝรั่งพันธุ์ Atlantic ที่ผลิตในแปลงเกษตรกรในโรงมุ้งกันแมลงควบคุมให้เชื้อไวรัส (Potato virus Y, PVY) ระบาดไม่เกิน 4 เปอร์เซ็นต์ ในพื้นที่ 400 ตารางเมตร ในพื้นที่อำเภอสันทรายและอำเภอฝาง โดยมีเกษตรกรร่วมโครงการทั้งหมด 8 ราย แบ่งเป็นอำเภอสันทราย 4 ราย และอำเภอฝาง 4 ราย วางแผนการทดลองแบบ Simple Trial พบว่า ในการผลิตหัวพันธุ์มันฝรั่งในพื้นที่อำเภอสันทรายและอำเภอฝาง มีเปอร์เซ็นต์ความงอกเฉลี่ยที่ 74.71 เปอร์เซ็นต์ มีความสูงของต้นมันฝรั่งเมื่ออายุ 20 วัน เฉลี่ยที่ 28.08 เซนติเมตร มีจำนวนต้นต่อหลุมเฉลี่ยที่ 2.50 ต้นต่อหลุม เปอร์เซ็นต์การเก็บเกี่ยวเฉลี่ยที่ 96.15 เปอร์เซ็นต์ จำนวนหัวต่อหลุมเฉลี่ยที่ 7.45 หัวต่อหลุม มีผลผลิตต่อหลุมเฉลี่ยที่ 396.28 กรัมต่อหลุม และให้ผลผลิตเฉลี่ยต่อพื้นที่ 400 ตารางเมตร เท่ากับ 945.44 กิโลกรัม แต่เมื่อแยกตามชั้นของหัวพันธุ์พบว่า เกษตรกรในพื้นที่อำเภอสันทรายและอำเภอฝางสามารถผลิตหัวพันธุ์มันฝรั่งชั้น basic seed (G1) เฉลี่ยที่ 688.55 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 400 ตารางเมตร หัวพันธุ์ชั้น certified seed (G2) เฉลี่ยที่ 715.92 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 400 ตารางเมตร และหัวพันธุ์ชั้น certified seed (G3) เฉลี่ยที่ 936.94 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 400 ตารางเมตร เมื่อนำหัวพันธุ์ที่ผลิตได้แต่ละชั้นมาปลูกในสภาพไร่พบว่า เกษตรกรทั้ง 2 อำเภอ ได้ผลผลิตเฉลี่ยที่ 2,131 กิโลกรัมต่อไร่ เมื่อดูต้นทุนการผลิตของหัวพันธุ์ พบว่ามีต้นทุนการผลิตหัวพันธุ์ G1 เฉลี่ย 18.00 บาทต่อกิโลกรัม หัวพันธุ์ G2 เฉลี่ย 5.00 บาทต่อกิโลกรัม หัวพันธุ์ G3 เฉลี่ย 3.50 บาทต่อกิโลกรัม และหลังจากเก็บเกี่ยวมันฝรั่งแล้วเกษตรกรสามารถปลูกผักตามฤดูกาลในโรงมุ้งกันแมลงมีรายได้เฉลี่ยที่ 4,750 บาทต่อเดือน ซึ่งเกษตรกรสามารถปลูกผักตามฤดูกาลได้ 6 เดือน หลังจากเก็บเกี่ยวมันฝรั่ง