การศึกษาชีววิทยาของแมลงวันผลไม้ชนิด Bactrocera latifrons (Hendel)

[doa]

การศึกษาชีววิทยาของแมลงวันผลไม้ชนิด  Bactrocera latifrons (Hendel)
สัญญาณี ศรีคชา, วิภาดา ปลอดครบุรี และเกรียงไกร จำเริญมา

          การศึกษาชีววิทยาของแมลงวันผลไม้ Bactrocera latifrons (Hendel) ดำเนินการศึกษาระหว่างปี พ.ศ. 2548 - 2551 โดยเก็บรวบรวมผลพริกที่ถูกแมลงวันผลไม้เข้าทำลายจากแปลงเกษตรกรในจังหวัดนครปฐมและกาญจนบุรี ระหว่างเดือนตุลาคม 2548–ตุลาคม 2549 พบว่าแมลงวันผลไม้ที่เข้าทำลายผลพริก คือ Bactrocera latifrons (Hendel) และจากการศึกษาชีววิทยาของแมลงวันผลไม้ชนิดดังกล่าว ระหว่างปี พ.ศ. 2549 - 2551 ในห้องปฏิบัติการกลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช โดยมีอุณหภูมิเฉลี่ย 23.95+0.82 องศาเซลเซียส และความชื้นสัมพันธ์เฉลี่ย 90.24+2.63% พบว่าตัวเต็มวัยเพศเมียจะเริ่มจับคู่ผสมพันธุ์เมื่ออายุ 8 วัน โดยวางไข่เป็นฟองเดี่ยวๆ ครั้งละ 1 - 2 ฟองบนผลพริก นอกจากนี้ยังพบว่าน้ำมะเขือเทศ 100% ผสมน้ำอัตรา 1:2 สามารถล่อให้ ตัวเต็มวัยเพศเมียวางไข่ได้ ตัวเต็มวัยเพศเมีย 1 ตัว สามารถวางไข่ได้ 124 - 325 ฟอง เฉลี่ย 192.17+75.18 ฟอง มีเปอร์เซ็นต์การฟัก 88% ระยะไข่ 44 - 68 ชั่วโมง เฉลี่ย 63.68+9.27 ชั่วโมง หนอนมี 3 ระยะ ระยะหนอน 8 - 10 วัน เฉลี่ย 8.76+0.71 วัน มีเปอร์เซ็นต์การรอด 50% ระยะดักแด้ 11 - 14 วัน เฉลี่ย 11.97+0.77 วัน มีเปอร์เซ็นต์ การรอด 75% ตัวเต็มวัยเพศเมียอายุ 93 - 183 วัน เฉลี่ย 147.90+29.03 วัน และตัวเต็มวัยเพศผู้มีอายุ 77 - 151 วัน เฉลี่ย 131.50+12.79 วัน ตลอดวงจรชีวิตจากไข่ถึงตัวเต็มวัยของ B. latifrons มีอายุ 22.83 - 24.83 วัน เฉลี่ย 23.56+0.98 วัน

          จากการศึกษาตารางชีวิต (Life table) ในสภาพผลพริกสด พบว่าระยะหนอนวัยที่ 1 มีอัตราการตายสูงที่สุด คือ 31.82% ส่วนหนอนวัยที่ 3 มีอัตราการตายต่ำที่สุด คือ 10.20% นอกจากนี้ยังพบว่าการรอดชีวิตในแต่ละระยะการเจริญเติบโตของแมลงวันผลไม้จะลดลงตามวัยและอายุที่มากขึ้น จากไข่มีโอกาสรอดเป็นตัวเต็มวัยเพียง 33%

          จากการสำรวจในแหล่งปลูกพริกจังหวัดกาญจนบุรีและนครปฐม พบศัตรูธรรมชาติ 2 ชนิด คือ แตนเบียนหนอน Diachasmimorpha longicaudata (Ashmead) และแตนเบียนไข่ Forpius arisanus (Sonan) เข้าทำลายแมลงวันผลไม้