สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ ทอดพระเนตรโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง และตำบลบ้านค้อ อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร
เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ 18 เมษายน พ.ศ. 2567 เวลา 10.10 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ทอดพระเนตรโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง และตำบลบ้านค้อ อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร ในการนี้ นายรพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร มอบหมายให้นางวิลาวัณย์ ใคร่ครวญ รองอธิบดีกรมวิชาการเกษตร เข้าร่วมเฝ้าฯ รับเสด็จ และกราบบังคมทูลรายงาน เรื่อง ผลการดำเนินงานขยายผลเทคโนโลยีด้านการเกษตร ตั้งแต่เริ่มโครงการในปี 2538 จนถึงปัจจุบัน
กรมวิชาการเกษตร โดยศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรมุกดาหาร ได้เข้าร่วมดำเนินงานภายใต้โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดมุกดาหาร ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 โดยดำเนินการ 3 กิจกรรมหลัก ได้แก่
1. กิจกรรมการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านการผลิตพืช ผลการดำเนินงานฝึกอบรมถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตพืช ได้แก่ มันสำปะหลัง อ้อย ยางพารา และพืชหลังนา เฉลี่ยปีละ 50 ราย รวม 1,350 ราย
2. กิจกรรมแปลงสาธิตการผลิตพืช ดำเนินการภายในพื้นที่ศูนย์บริการวิชาการเกษตร ในพื้นที่รวม 9 ไร่ เพื่อเป็นตัวอย่างการผลิตพืชตามหลักวิชาการ โดยจัดทำแปลงสาธิตการผลิตไม้ผล (ลิ้นจี่ ลำไย เงาะ) พืชไร่ (มันสำปะหลัง อ้อย) พืชหลังนา (ข้าวโพด ถั่วลิสง) และพืชพื้นเมือง (หวาย) และกระจายพันธุ์พืชพันธุ์ดีแก่เกษตรกรในพื้นที่ เฉลี่ยปีละ 15 ไร่
3. กิจกรรมแปลงต้นแบบ/ขยายผลในไร่เกษตรกร การผลิตพืชไร่ พืชหลังนา และยางพารา โดยสนับสนุนพืช ได้แก่ ท่อนพันธุ์มันสำปะหลังระยอง 72 ท่อนพันธุ์อ้อยพันธุ์ขอนแก่น 3 เมล็ดพันธุ์ถั่วลิสงพันธุ์ไทนาน 9 เมล็ดพันธุ์ถั่วลิสงพันธุ์ขอนแก่น 6 และปัจจัยการผลิตเบื้องต้น ติดตามให้คำแนะนำการปรับปรุงดิน การใช้ปุ๋ยตามหลักวิชาการ ติดตามให้คำแนะนำการดูแลรักษา การบริหารจัดการ และการวางแผนการผลิตพืช รวม 710 แปลง
จากการดำเนินงานตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา เกษตรกรในพื้นที่โครงการฯ สามารถนำเทคโนโลยีการผลิตพืชที่ถูกต้องและเหมาะสมกับพื้นที่ไปปฏิบัติในพื้นที่ของตนเองได้ ตั้งแต่การเลือกพันธุ์พืชที่ดี มีวิธีปฏิบัติอย่างถูกต้องเพื่อลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิต ก่อให้เกิดการสร้าง พัฒนาอาชีพเกษตรกรรม ทำให้มีรายได้เพิ่มขึ้นบนพื้นฐานความยั่งยืน จนสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างเข็มแข็ง ลดการบุกรุกทำลายป่า
แผนการดำเนินงานต่อไปในอนาคต เนื่องจากเกษตรกรในพื้นที่หันมาปลูกไม้ผลมากขึ้นจึงจะจัดทำแปลงขยายผลการผลิตไม้ผลในแปลงเกษตรกรในพื้นที่เพื่อให้เกษตรกรได้รับคำแนะนำในการปลูก การใช้ปุ๋ย กาตัดแต่งกิ่ง การผลิตพืชตามหลักเกษตรที่ดีและเหมาะสมกับพื้นที่ของเกษตรกรต่อไป
โอกาสเดียวกันนี้ นายไกรสิงห์ ชูดี ผู้อำนวยการสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 3 พร้อมด้วยนางสาวปวีณา เชยชุ่ม ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรมุกดาหาร และนายเทวรัตน์ บูรณ์สวัสดิ์พงษ์ ผู้อำนวยการกองประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มอบหมายให้นายประภาส ทรงหงษา นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชำนาญการพิเศษ กองประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ พร้อมทั้งเจ้าหน้าที่กรมวิชาการเกษตร ร่วมเข้าเฝ้าฯ รับเสด็จในครั้งนี้ด้วย
