โรคต้นเน่ามาโครโฟมิน่า

โรคต้นเน่าในข้าวโพด ที่เกิดจากเชื้อรามาโครโฟมิน่า พบได้ทั่วไป เมื่อมีสภาพอุณหภูมิค่อนข้างสูง พืชกระทบแล้ง ที่มีความเครียด (stress) จากการขาดน้ำ

เชื้อสาเหตุ และลักษณะอาการ
เชื้อราสาเหตุ Macrophomina phaseolina เข้าทำลายทางรากข้าวโพดตั้งแต่ระยะกล้า หรือ ระยะข้าวโพดเริ่มแก่ ที่รากแสดงอาการเกิดแผลฉ่ำน้ำสีน้ำตาล เชื้อราจะแพร่ระบาดไปยังลำต้นบริเวณคอดิน  ในระยะที่ข้าวโพดออกดอก ติดฝัก ลำต้นจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล แสดงอาการชัดเมื่อเริ่มแก่ ลักษณะภายนอก ใบแห้ง ต้นแห้งเป็นสีน้ำตาล แก่ก่อนกำหนด  บริเวณโคนต้นจะแตก หักล้มง่าย เมื่อผ่าดูภายในลำต้นส่วนโคน จะพบเม็ดสะเคอโรเทียม (sclerotium) ขนาดเล็กสีดำคล้ายผงถ่าน  เมื่อเชื้อราเข้าทำลายเมล็ด เมล็ดจะมีสีดำ ข้าวโพดที่เป็นโรคใบด่างจากเชื้อไวรัส จะพบโรคต้นเน่ามากขึ้น

การวินิฉัยโรค เมื่อพบต้นข้าวโพดแห้ง ก่อนกำหนด ให้ผ่าต้นตามยาว เพื่อดูอาการภายใน
โรคต้นเน่ามาโครโฟมิน่า เมื่อผ่าลำต้น เนื้อเยื่อภายในลำต้นส่วนโคนแตกเป็นเส้น และพบเม็ดสะเคอโรเทียมสีดำขนาดเล็กคล้ายผงถ่านกระจายอยู่
มักพบเชื้อเข้าทำลายเมล็ด ในกรณีที่ต้นหักล้ม ฝักสัมผัสดิน

การป้องกันกำจัด
ในแหล่งที่ให้น้ำได้ ควรให้น้ำในระยะออกดอกเพื่อรักษาความชื้นสม่ำเสมอ ให้ปุ๋ยที่มีปริมาณธาตุอาหารสมดุล ไม่ให้ปุ๋ยไนโตรเจนสูงเกินไป  ให้ปุ๋ยโปตัสเซียมในปริมาณที่เหมาะสม ไม่น้อยเกินไป