ข้อมูลพันธุ์พืชรับรอง พันธุ์พืชแนะนำ และสิ่งประดิษฐฺ์


ชื่อพืช ถั่วมะแฮะ
พันธุ์ ขอนแก่น
วันที่รับรอง 31 มกราคม 2546
ประเภทการรับรอง พันธุ์แนะนำ
ในปีพ.ศ.2526 ได้นำเมล็ดพันธุ์ถั่วมะแฮะจากสถาบันวิจัยพืชนานาชาติเขตร้อนกึ่งแห้งแล้ง (ICRISAT) ในประเทศอินเดีย และมหาวิทยาลัยควีนแลนด์ ประเทศออสเตรเลีย มาปลูกร่วมกับพันธุ์ที่มีอยู่ในประเทศไทยจำนวน 28 สายพันธุ์ เพื่อคัดเลือกและประเมินการปรับตัวในสภาพแวดล้อมประเทศไทย ปี พ.ศ.2527-2529 ทำการเปรียบเทียบพันธุ์ และทำการทดลองร่วมกับสถาบันวิจัยพืชนานาชาติเขตร้อนกึ่งแห้งแล้ง ที่ศูนย์วิจัยพืชไร่ขอนแก่นปีพ.ศ.2539-2544 ทำการเปรียบเทียบและทดสอบพันธุ์ได้พันธุ์ถั่วมะแฮะที่มีคุณสมบัติดี
ลำต้นสีเขียว ทรงต้นเป็นพุ่มกว้าง ก้านใบสีเขียวอมม่วง ใบสีเขียว มีใบย่อย 3 ใบ ขนาดกลาง ออกดอกปลายเดือนตลาคม ดอกสีเหลืองขีดแดง ฝักกระจายตามข้อของปลายยอด เปลือกฝักสีม่วงอ่อน เยื่อหุ้มเมล็ดสีน้ำตาล อายุเก็บเกี่ยว 208 วัน จำนวน 3-4 เมล็ดต่อฝัก น้ำหนัก 100 เมล็ด 11.7 กรัม ผลผลิตต้นแห้งอายุ 210 วัน 2.01 ตันต่อไร่
ให้ผลผลิตมวลชีวภาพ (น้ำหนักแห้ง) เมื่อเก็บเกี่ยวที่อายุ 90 และ 120 วัน เฉลี่ย 804.6 และ 1,160.6 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งสูงกว่าพันธุ์จีนแดง ร้อยละ 13.2 และ 7.7 ตามลำดับ ให้ผลผลิตเมล็ดแห้งเฉลีย 461 กิโลกรัมต่อไร่ สูงกว่าพันธุ์จีนแดงร้อยละ 12.3 เมื่อปลูกในดินทรายชุดยโสธร ซึ่งมีอินทรีย์วัตถุ ร้อยละ 0.58 และมีฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ 33.4 ppm สามารถตอบสนองต่อปุ๋ยไนโตรเจน (N) และปุ๋ยฟอสเฟต (p2O5) ในอัตราต่ำเพียง 3 และ 6 กิโลกรัมต่อไร่ ตามลำดับ
ปลูกได้ทั่วไปในดินทุกชนิดที่น้ำไม่ขัง เช่นในไร่อ้อยเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัดอุดรธานี และจังหวัดขอนแก่น ในดินทรายหรือร่วนทรายที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ถั่วมะแฮะสามารถเจริญเติบโตได้ดี
ถั่วมะแฮะ เป็นพืชไวแสงระยะเวลาปลูกมีผลต่อผลผลิตมวลชีวภาพมาก การปลูกเพื่อใช้เป็นปุ๋ยพืชสดควรปลูกก่อนเดือนกรกฎาคม ไม่เหมาะกับพื้นที่น้ำท่วมขังหรือดินเหนียวที่มีการระบายน้ำไม่ดี เพราะทำให้การเจริญเติบโตและผลผลิตลดลง